بیماری قلب تک بطنی در نوزادان چیست
فعالیت قلب از هفته چهارم بارداری شروع شده و تا پایان عمر ادامه دارد. همان‌طور که می‌دانید قلب یکی از مهم‌ترین ارگان‌های بدن است. بنابراین وجود هرگونه نقص در این اندام حیاتی، زندگی را برای فرد دشوار و حتی مختل می‌کند. وظیفه قلب پمپاژ خون است. این بدان معناست که قلب باید خون بدون اکسیژن را از بدن دریافت کند و درعوض، خون اکسیژن‌دار را به تمام قسمت‌های بدن برساند. بدین منظور قلب دارای دو بطن چپ و راست است که خون تمیز را از خون بدون اکسیژن جدا می‌کند. اگر یکی از این بطن‌ها دچار مشکل باشد یا اصلا وجود نداشته باشد، بیماری قلب تک بطنی به وجود می‌آید که عملکرد اصلی قلب را مختل می‌کند. تنها راه نجات فرد از این بیماری، عمل قلب تک بطنی است. در این مقاله به بررسی کامل بیماری قلبی تک بطنی و راه‌های درمان آن می‌پردازیم. با متخصص قلب اصفهان همراه باشید.
بطن چیست؟
بطن‌ها حفره‌های بزرگی در قسمت تحتانی قلب هستند که برای حفظ حرکت خون در بدن کار می‌کنند. اگرچه تمام قسمت‌های قلب با هم کار می‌کنند تا عملکرد روزمره را انجام دهند، اما بطن‌ها نقش بسیار زیادی در حفظ جریان خون دارند.
قلب از هفته چهارم بارداری شروع به فعالیت کرده و تا پایان عمر به‌طور مداوم کار می‌کند. در طول این مدت بطن‌ها مسئولیت سنگین پمپاژ خون از قلب به مدارهای سیستمیک و ریوی را به عهده دارند.
بطن راست از طریق شریان ریوی، خون بدون اکسیژن را به ریه‌ها می‌فرستد. بطن چپ نیز خون پر از اکسیژن را دریافت کرده و در سراسر بدن پمپاژ می‌کند. این دو بطن اجازه مخلوط شدن خون بدون اکسیژن و اکسیژن‌دار را نمی‌دهند و باعث به وجود آمدن یک جریان سالم از خون در بدن می‌شوند.
آیا بیماری قلب تک بطنی از شایع‌ترین بیماری‌های مادرزادی قلب است؟
بیماری قلبی تک بطنی نوعی نقص قلبی است که کودک با آن متولد می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یکی از دو محفظه پمپاژ خون در قلب به‌اندازه کافی بزرگ و قوی نیستند تا بتوانند به‌درستی کار کنند. حتی در بعضی از موارد یکی از بطن‌ها به‌کلی از دست می‌رود.
این بیماری باعث سیانوتیک شدن کودک (آبی شدن رنگ پوست) می‌شود. چراکه قلب نمی‌تواند خون‌های تمیز را از خون‌های بدون اکسیژن جدا کند و مخلوطی از این دو خون از قلب خارج شده و به سراسر بدن فرستاده می‌شود.
بر اساس آمار بیمارستان کودکان بوستون، بیماری قلب تک بطنی نادر است و از هر ۱۰۰ هزار نوزاد تازه‌متولد‌شده تنها ۵ نفر به آن مبتلا هستند. عمل قلب تک بطنی از ضروری‌ترین راه‌های درمان این بیماری است.
مشکلات قلب تک بطنی در نوزادان و بزرگسالان چیست؟
بیماری قلبی تک بطنی در روزهای اول تولد مشخص نیست. در واقع کودک در بدو تولد ممکن است کاملا سالم و طبیعی به نظر برسد، اما طی چند روز آینده، پس از بسته شدن مجرا، موردتوجه پزشکان قرار می‌گیرد. در این زمان کودک ممکن است ظاهری کبود یا آبی داشته باشد. این مشکل به‌دلیل عدم توانایی قلب در تفکیک خون‌های تمیز از خون‌های بی‌اکسیژن است. از دیگر مشکلاتی که بیماری قلبی تک بطنی برای نوزادان به وجود می‌آورد.
می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنگی نفس
- تنفس سریع و دشوار
- تغذیه کم
- نبض ضعیف
- کمبود انرژی و خواب‌آلودگی
- تپش قلب
این بیماری در صورت عدم درمان، طی روزها یا ماه اول زندگی کشنده است.
بیماران تک بطنی معمولا تا آخر عمر درگیر این بیماری هستند. نارسایی قلبی، آسیب‌های عصبی و مرگ زودرس از جمله خطرات و مشکلاتی است که این بیماران را تهدید می‌کند. خطر مرگ‌ومیر در این دسته از بیماران بسیار زیاد است. چراکه بسیاری از آن‌ها بدون جراحی‌های اصلاحی، نمی‌توانند تا بزرگسالی دوام بیاورند.
|اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون – متخصص قلب اصفهان|
بیشتر بخوانیم:
علل و علائم بیماری تترالوژی فالوت قلب