بررسی خطرات لخته شدن خون در بدن
در این مقاله سایت دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان، خطرات لخته شدن خون در بدن را مورد بررسی قرار می دهیم.
لخته خونی در قلب، یا حمله قلبی
لخته خونی در قلب، منجر به ایجاد حمله قلبی میشود. قلب یکی از نقاطی است که به ندرت دچار لخته خونی میشود، اما شانس وقوع آن همچنان وجود دارد. لخته خونی در قلب، منجر به ایجاد حس درد یا سنگینی روی قفسه سینه میشود. سبکسری و تنگی نفس، از دیگر علایم بالقوه این بیماری محسوب میشوند.
لخته خونی در شکم
درد و ورم کردگی شدید در شکم، از جمله نشانههای وجود لخته خونی در شکم محسوب میشوند. عفونت ویروسی در ناحیه شکم، و مسمومیت غذایی نیز چنین علایمی را به دنبال خواهند داشت.
لخته خونی در مغز، یا سکته مغزی
از لخته خونی در مغز، با عنوان سکته مغزی نیز یاد میشود. لخته خونی در مغز، منجر به سردرد ناگهانی و شدید میشود. نشانههای دیگری همچون مشکل در صحبت کردن و بینایی نیز در افراد دارای لخته خونی ظاهر میشوند.
لخته خونی در ریهها، یا آمبولی ریوی
لخته خونی که به مغز منتقل شده باشد، با اسم آمبولی ریوی (PE) نامگذاری میشود. نشانههای آمبولی ریوی عبارتاند از :
- تنگی نفس ناگهانی، که بهدلیل ورزش و فعالیت بدنی ایجاد نشده است
- درد در ناحیه قفسه سینه
- تپش قلب (ضربان قلب با سرعت زیاد)
- مشکلات تنفسی
- سرفه همراه با خون
عوامل خطرساز لختگی خون
برخی عوامل مخاطرهآمیز بهخصوص، خطر ایجاد لخته خونی را افزایش میدهند. سابقه بستری شدن در زمانهای اخیر در بیمارستان، علی الخصوص بستری شدن برای دوره زمانی طولانی، یا پشت سرگذاشتن یک جراحی مهم، خطر بروز لخته خونی را افزایش میدهند.
برخی عوامل شناخته شده، که خطر بروز لخته خونی را در حد متوسط قرار میدهند، عبارتاند از :
- سن، علی الخصوص در افرادی که سنشان بالای 65 سال است
- مسافرتهای طولانی، علی الخصوص سفرهایی که در خلال انجام آنها، مجبوراید بیش از 4 ساعت در یک مکان خاص بنشینید
- استراحت در تخت خواب، یا قرار گرفتن در حالت نشسته، برای بازههای زمانی طولانی مدت
- چاقی
- بارداری
- سابقه خانوادگی از وجود لخته خونی
- سیگار کشیدن
- سرطان
- برخی قرصهای ضدبارداری
زمان ضرورت مراجعه به پزشک
تشخیص لخته خونی، صرفاً از روی علایم، بهشدت دشوار است. مطابق اطلاعات، تقریباً 50 % افراد مبتلا به DVT، فاقد هرگونه علایم ظاهری هستند. به همین دلیل، در صورتی که احساس میکنید دچار یکی از این علایم هستید، لازم است با پزشک خود تماس برقرار کنید. علایمی که بدون هیچ دلیل منطقی، و به صورت ناگهانی ظاهر میشوند، بهشدت نگران کننده هستند. در صورت وجود هر یک از علایم زیر، بلافاصله با واحد خدمات اورژانس محلی تماس بگیرید:
- تنگی نفس ناگهانی
- فشار روی قفسه سینه
- مشکل در نفس کشیدن، حس بینایی و صحبت کردن
پزشک شما، یا سایر متخصصان درمانگر، هرگونه عامل بالقوه منتهی به نگرانی را بررسی میکنند. آنها درخواست آزمایشات بیشتری را صادر میکنند، تا بدین وسیله علت اصلی بروز علایم را تشخیص بدهند. در بسیاری موارد، اولین گام انجام یک آزمایش اولتراسوند غیرتهاجمی است. این آزمایش برای تصویربرداری از سیاهرگها، و سرخرگها بهکار میرود. بدین ترتیب شرایط مهیا شده تا پزشک تشخیص صحیحی را انجام بدهد.
روش های پیشگیری از عوارض لخته شدن خون
لختههای خونی با داروهای رقیق کننده خون قابل درمان هستند. اما بهتر است برای جلوگیری از تشکیل لخته اقداماتی انجام شود. زیرا اگر به موقع تشخیص داده نشود میتواند عوارض جدی و حتی کشنده به همراه داشته باشد. سعی کنید عوامل خطرساز را کنترل کنید تا بتوانید احتمال ایجاد لختههای خونی را کاهش دهید. اقدامات زیر را در نظر داشته باشید:
- اگر چاق هستید وزن خود را کاهش دهید.
- سیگار کشیدن را متوقف کنید.
- پزشک خود را در مورد هرگونه سابقه خانوادگی لخته شدن خون مطلع نمایید.
صفحه اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان
مهم است که تحت درمان قرار بگیرید و دستورات پزشک خود جهت کاهش عوامل خطرساز را دنبال نمایید. استفاده از یک رژیم ضد التهابی سرشار از غذاهای دارای امگا 3، میوهها و سبزیجات، و غذاهای غنی از ویتامین E نیز میتواند مفید باشد.
فعالیت و تحرک بدنی داشته باشید. عدم تحرک یکی از عوامل اصلی است که میتواند منجر به تشکیل لخته خصوصا در پاها شود. اگر مدت طولانی پشت میز مینشینید یا زیاد سفر میکنید، سعی کنید به طور مرتب از جای خود بلند شده و راه بروید. از سایر شرایطی که ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهند آگاه باشید و در مورد شیوههای کاهش خطر با پزشک خود مشورت نمایید.
لختههای خونی میتوانند جدی باشند اما قابل پیشگیری هستند. عوامل خطرساز برای لختههای خونی را بشناسید. اگر در معرض خطر لخته شدن خون قرار دارید، مراقب نشانههای آن باشید. برطرف کردن عوارض لخته شدن خون در مراحل اولیه برای بقا و جلوگیری از عوارض شدید دارای اهمیت بسیار زیادی میباشد.