عوامل افتادگی دریچه میترال
افتادگی دریچه میترال که به آن نرمی دریچه، سندرم کلیک-سوفل، سندرم بارلو، دریچه میترال بالونی یا سندرم دریچه فلاپی نیز گفته می‌شود؛ برآمدگی یک یا هر دو لت دریچه میترال به سمت دهلیز چپ در هنگام انقباض قلب است. در پرولاپس دریچه میترال، لتها بزرگ و کشیده شده و به سمت داخل دهلیز چپ کشیده می‌شوند، گاهی اوقات در طی سیستول رها شده و ممکن است باعث بازگشت مقداری خون به داخل دهلیز چپ شوند.
بیشتر موارد افتادگی دریچه میترال جدی نیستند و بیماران فقط لازم است تحت نظر باشند. با بسیاری از علائم و شرایط دیگر همراه است؛ اما متخصصان مطمئن نیستند که افتادگی دریچه میترال دلیل بروز آنها باشد. برای شناخت بیشتر علائم و تشخیص و درمان آن، با این مقاله از سایت دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان همراه باشید.
دریچه میترال
بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد و از دو عدد لت تشکیل شده است. دریچه میترال اجازه می‌دهد تا خون از دهلیز چپ به بطن چپ جریان یابد؛ اما برعکس نه. قلب همچنین دارای دهلیز و بطن راست است که توسط دریچه سه‌لتی (تریکوسپید) از هم جدا شده است. با هر ضربان قلب، دهلیزها منقبض شده و خون را به بطن‌ها فشار می‌دهند. لت دریچه‌های میترال و سه‌لتی برای عبور خون باز می‌شوند. سپس بطن‌ها منقبض شده تا خون را از قلب خارج کنند. هنگامی که بطن‌ها منقبض می‌شوند، لت دریچه‌های میترال و تریکوسپید بسته شده و یک سد محکم ایجاد می‌کنند تا از برگشت خون به داخل دهلیزها جلوگیری کنند.
افتادگی دریچه میترال
بخشی از دریچه میترال به صورت شل به عقب، به سمت دهلیز چپ می‌لغزد. این اتفاق زمان انقباض عضله اصلی قلب -بطن چپ- در طی هر ضربان قلب می‌افتد. افتادگی دریچه میترال با تنگی دریچه میترال متفاوت است. در تنگی دریچه میترال، دریچه میترال سفت و تنگ شده است؛ ولی در افتادگی دریچه میترال، دریچه به دلیل اندازه غیرطبیعی یا آسیب بافتی با هربار انقباض قلب به سمت عقب می‌لغزد. در اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، علت آن ناشناخته است.
افتادگی دریچه میترال می‌تواند سابقه خانوادگی داشته باشد. همچنین می‌تواند ناشی از بیماری بافت همبند باشد. نارسایی میترال (برگشت خون به عقب)، در صورت وجود، در اغلب موارد خفیف است. این نارسایی ممکن است منجر به سوفل (صدای غیرطبیعی در قلب به دلیل جریان خون متلاطم) شود.
تخمین زده می شود که افتادگی دریچه میترال در حدود 3 درصد از جمعیت رخ می‌دهد.
عوامل افتادگی دریچه میترال
علت افتادگی دریچه میترال ناشناخته است، اما تصور می‌شود که با وراثت در ارتباط باشد و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، با آن متولد می‌شوند. اشکال اولیه و ثانویه افتادگی دریچه میترال در زیر شرح داده شده است:
افتادگی دریچه میترال اولیه. افتادگی دریچه میترال اولیه با ضخیم شدن یک یا هر دو لت دریچه مشخص می‌شود. از دیگر حالات آن می‌توان به فیبروز سطح لت، نازک شدن یا طولانی شدن رباط‌های متصل کننده دریچه و رسوبات فیبرینی روی لتها اشاره کرد. شکل اولیه افتادگی دریچه میترال، به طور شایع در افراد مبتلا به سندرم مارفان یا سایر بیماری‌های ارثی بافت پیوندی دیده می‌شود، و غالبا در افرادی که هیچ نوع بیماری قلبی دیگری ندارند مشاهده می‌شود.
افتادگی دریچه میترال ثانویه. در افتادگی دریچه میترال ثانویه، لتها ضخیم نشده‌اند. افتادگی ممکن است به دلیل آسیب ایسکمیک (ناشی از کاهش جریان خون در نتیجه بیماری عروق کرونر) به عضلات پاپیلاری متصل به رباط لت‌های دریچه یا تغییرات عملکردی در میوکارد (عضله قلب) باشد. افتادگی دریچه میترال ثانویه ممکن است در اثر آسیب به ساختار دریچه‌ها در حین انفارکتوس حاد میوکارد (سکته قلبی) ، بیماری روماتیسمی قلب یا کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (وقتی توده عضلانی بطن چپ قلب بزرگ‌تر از حد طبیعی باشد) باشد.
عوامل خطر بروز افتادگی دریچه میترال
این عارضه، افراد در هر سنی و از هر دو جنس را درگیر می‌کند و با افزایش سن خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد. شرایط خاصی با افتادگی دریچه میترال همراه است، از جمله:
- سابقه تب روماتیسمی
- اختلالات بافت همبند، مانند سندرم مارفان یا سندرم Ehlers-Danlos
- بیماری گریوز
- اسکولیوز و سایر مشکلات اسکلتی
- برخی از انواع دیستروفی عضلانی
غربالگری و پیشگیری از افتادگی دریچه میترال
نمی‌توان از این عارضه جلوگیری کرد. بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، با آن متولد می‌شوند. عوارض ناشی از افتادگی دریچه میترال، مانند آریتمی (ضربان قلب نامنظم) و آندوکاردیت عفونی، نادر است. اندوکاردیت عفونی، عفونت پوشش داخلی حفرات قلب و دریچه‌های آن است. به افرادی که در معرض خطر این عفونت هستند، به توصیه پزشک قبل از برخی از انواع جراحی‌ها و اقدامات دندانپزشکی، معمولا آنتی بیوتیک تجویز می‌شود تا از ایجاد عفونت جلوگیری کند. معمولا افرادی که ترمیم یا تعویض دریچه شده‌اند یا انواع مختلفی از بیماری‌های قلبی را دارند، در معرض خطر بالای ابتلا به اندوکاردیت عفونی هستند.