کلسترول بالا و عوارض برای سلامتی قلب
در نوشته امروز سایت دکتر مهرداد طاهریون متخصص قلب اصفهان به موضوع کلسترول بالا و عوارض برای سلامتی قلب خواهیم پرداخت. کلسترول (matū ngako) ماده‌ای شبیه به چربی در خون شما است. این ماده دو منبع دارد:
- برخی به طور طبیعی توسط کبد شما ساخته می‌شوند.
- برخی از غذایی که خورده‌اید، ناشی می‌شوند.
کلسترول همیشه “بد” نیست. بدن شما به منظور اجرای مناسب و درست کارها به مقداری کلسترول نیاز دارد. بدن شما از آن در راستای تولید سلول‌ها، هورمون‌ها، پردازش و هضم چربی‌ها استفاده می‌کند. اما اگر مقدار کلسترول در خون خیلی زیاد شود، می‌تواند باعث حمله قلبی یا سکته شود.
انواع کلسترول
دو نوع کلسترول وجود دارد:
- کلسترول لیپوپروتئین “lipoprotein” با چگالی کم (کلسترول LDL)
- لیپوپروتئین “lipoprotein” با چگالی بالا (کلسترول HDL)
کلسترول LDL
گاهی اوقات کلسترول LDL “کلسترول بد” نامیده می‌شود. زمانی که مقدار کلسترول LDL بیش از حد باشد، در عروق (رگ‌های خونی که خون و اکسیژن را به اطراف بدن منتقل می‌کنند) تجمع می‌یابد.
تجمع کلسترول باعث ایجاد توده‌های چربی سفت و محکم به نام پلاک “plaque” در دیواره‌های شریان می‌شود. این احتمال وجود دارد که پلاک‌ها شکسته شوند، شریان را مسدود کرده و باعث حمله قلبی و مغزی شوند.
کلسترول HDL
کلسترول HDL کلسترول “خوب” است. این نوع کلسترول، مانند پاک کننده عمل می‌کند؛ کلسترول ال دی ال را از رگ‌ها به کبد منتقل می‌کند، جایی که آن‌ها تجزیه می‌شود و توسط بدن استفاده می‌شود.
تری گلیسیرید “Triglycerides”
تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی در خون است. بدن ما هنگامی که می‌خوریم یا می‌نوشیم، انرژی (کالری) مورد نیازمان را به تری گلیسیرید تبدیل می‌کند سپس این انرژی در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود. به طور معمول سطح تری گلیسیرید بعد از غذا خوردن افزایش می‌یابد اما وقتی انرژی بیشتری نیاز داریم، در سطح بالایی باقی می‌ماند تا زمانی که به حالت عادی برگردیم. این موضوع به ویژه اگر رژیم غذایی ما شامل مقدار زیادی قند تصفیه شده باشد، مشاهده می‌گردد.
این موارد شامل گزینه های زیر است:
- غذاهای سرشار از شکر مانند شیرینی، کالاهای فرآوری شده و شکلات
- کربوهیدرات‌های کم فیبر مانند نان سفید
- الکل و نوشیدنی‌های گازدار که حاوی مقدار زیادی قند اضافی هستند.
تری گلیسیرید همانند کلسترول می‌تواند میزان و اندازه‌ی پلاک (چربی سخت) را در دیواره شریان‌ها افزایش دهد.
تنها راه اندازه گیری کلسترول انجام آزمایش خون است. گاهی پزشک شما این نوع از آزمایش خون را “اطلاعات لیپیدی” یا “آزمایش چربی” می‌نامد. لیپید “Lipid” کلمه دیگری برای چربی است بنابراین این آزمایش شامل آیتم‌های اندازه گیری کلسترول و سطح تری گلیسیرید است.
معمولاً برای آزمایش خون باید به نزدیک‌ترین آزمایشگاه (lab) محل زندگی یا محل کار خود بروید. به طور معمول پرستار می‌تواند آزمایش خون توصیه شده از سوی پزشک شما را انجام دهد.
برخی از داروخانه‌های نیوزیلند خدمات تست کلسترول را نیز ارائه می‌دهند. این یک آزمایش finger-prick یا خراش پوست است که میزان کلسترول خون را اندازه‌گیری می‌کند. اگر میزان مطالعات لازم بر روی آزمایش خون شما زیاد باشد، داروساز شما را برای ملاقات بعدی به پزشک عمومی ارجاع می‌دهد.
زمان بررسی سطح کلسترول
- اگر قبلا آزمایش کلسترول انجام نداده‌اید با پزشک یا پرستار خود در مورد زمان انجام این آزمایش صحبت کنید.
- اگر به دلیل سابقه بیماری خود یا خانواده در معرض خطر حمله قلبی یا سکته مغزی هستید، ممکن است در سنین پایین‌تر به یک تست کامل نیاز داشته باشید.
- به طور معمول آزمایش کلسترول به عنوان بخشی از بررسی‌های شناخته شده جهت تست سلامت قلب انجام می‌گردد.
- اگر کلسترول بالا در خانواده شما مشاهده گردد، این احتمال وجود دارد که در همان اوایل نوجوانی نیاز به تست داشته باشید.
نتایج آزمایش خون شما شامل موارد زیر است:
- کلسترول HDL (کلسترول خوب)
- کلسترول ال دی ال (کلسترول بد)
- تری گلیسیرید
کلسترول کل
این آزمایش نشان دهنده مقدار کل کلسترول موجود در خون شما است. در حقیقت مجموع HDL و LDL است.
نسبت کلسترول کل به HDL “cholesterol ratio”
نسبت کلسترول شما مهم است زیرا میزان “کلسترول خوب” در مقابل مقدار “کلسترول بد” را نشان می‌دهد.
بررسی و تشخیص کلسترول سالم
سطح کلسترول طبیعی و استانداردی که برای همه در نظر گرفته شود، وجود ندارد. سطح کلسترول ایده آل شما به خطر کلی حمله قلبی و سکته مغزی بستگی دارد. به منظور کمک به دانستن این موضوع، پزشک عمومی یا سایر ارائه دهنده خدمات بهداشتی ارزیابی خطر قلبی عروقی را انجام می‌دهند. اگر در معرض خطر سکته یا حمله قلبی هستید، سطح کلسترول ال دی ال باید کمتر از 1.8 میلی مول در لیتر داشته باشید.
کلسترول بالا
کلسترول بالا هنگامی رخ می‌دهد که مقدار کلسترول بد خون (LDL) زیاد باشد یا کلسترول خوب خوب (HDL) در خون شما کافی نباشد. گاهی متخصصان بهداشت در مورد اصطلاحات dyslipidaemia و hyperlipidaemia صحبت می‌کنند. هر دو اصطلاحات بالینی هستند به این معنی که سطح کلسترول شما از حد طبیعی خارج است.
علائم کلسترول بالا
شما نمی‌دانید که آیا کلسترول خون بالا دارید یا خیر زیرا معمولاً این وضعیت علائمی ندارد. تنها راه دانستن و تشخیص کلسترول بالا، انجام آزمایش خون است.
|اینستاگرام دکتر مهرداد طاهریون – متخصص قلب اصفهان|
مطالعه بیشتر :
روش تشخیص افتادگی دریچه میترال
ابتلا به کاردیومگالی و عوامل خطرزا